با تصمیم قطعی ، می تواند موفق شود . برای او توضیح دهید افراد زیادی هستند که در این راه موفق بوده اند .
 به او یاد آوری کنید که هر چه زودتر اقدام کند . هر چه فرد دیرتر اقدام کند ، عده بیشتری از اعتیاد وی باخبر می شوند و این امر موقعیت وی را نزد اطرافیان خراب می کند .
 از او بخواهید از خانواده و نزدیکان کمک بگیرد و مشکل خود را با آنها در میان بگذارد . روابط خود را با خانواده تقویت نماید و رابطه اش را با دوستان مصرف کننده اش قطع کند .
 توجه فرد را به این موضوع جلب کنید که با ترک اعتیاد ، دوستان جدیدی پیدا می کند . رابطه اش با خانواده و اطرافیان بهبود می یابد و در جمع آنها پذیرفته می شود .
 فرد را به کوشش برای ترک تشویق کنید تا حتی در صورت عدم موفقیت قبلی باز هم تلاش کند . به او گوشزد کنید که بسیاری از افراد پس از چند مرتبه موفق شده اند .
 او را به یکی از مراکز معتبر درمان اعتیاد راهنمایی کنید . از او بخواهید هر چه سریع تر برای درمان اقدام کند . در حال حاضر درمانگاه ها ، بیمارستانها و مراکز مختلفی برای ترک اعتیاد مجوز گرفته اند و در این زمینه فعالیت می کنند . در صورتی که به صورت گروهی مطالعه    می کنید ، با دوستان خود دلایل عدم اقدام فرد معتاد برای درمان خود را به بحث بگذارید.
درمان اعتیاد
به طور کلی درمان اعتیاد دو مرحله مشخص دارد :
1- مرحله سم زدایی و تثبیت : در این مرحله فردی که درگیر اعتیاد است و خود را آماده ترک مصرف کرده است ، مرحله سم زدایی را میگذراند . پس از طی این دوره ، بدن وی پاک شده و وابستگی جسمی از بین می رود .
2- مرحله بازتوانی و پیشگیری : در این مرحله که پس از ترک یا همزمان با آن شروع می شود ، فرد مراحل ترک روانی و اصلاح رفتار را می گذراند و از بازگشت وی به مصرف مواد جلوگیری می شود . این مرحله به طور مهمول ، طولانی تر از مرحله سم زدایی است .
ممکن است لازم باشد بیمار بازتوانی شده ، توانایی های خود را برای یک زندگی سالم ، درآمد زا و متناسب با معیارهای جامعه کسب کند . در این مراحل از روش های داروئی و غیر داروئی استفاده می شود
روشهای داروئی
درمان داروئی در بیمار بسته به نوع ماده مورد مصرف متفاوت است و از روشهای متفاوتی نیز استفاده می شود . برای مثال در ترک مواد مخدر داروهای مختلفی استفاده می شوند که بر روی علایم ترک ، سم زدایی بیمار و پیشگیری از عود موثرند . در ترک الکل نیز داروهای مختلفی کاربرد دارند . در ترک حشیش ، داروها کاربرد کمتری دارند ولی مشاوره و روان درمانی اهمیت بیشتری دارد . اخیرا روشهای سم زدایی سریع و فوق سریع برای ترک به کار گرفته می شوند . این روشها باید در بیمارستان و تحت نظر متخصصین مختلف انجام شود . در این روش ها ، فرد معمولا در مدت کوتاهی دوره ترک جسمانی خود را طی می کند .
روشهای غیر داروئی
از این روشها برای باز توانی و پیشگیری ( زمانی که فرد ترک کرده یا هم زمان با ترک ) استفاده می شود . الگوهای مختلف درمانهای غیر داروئی اعتیاد وجود دارند . این الگوها شامل درمانهای فردی ، گروهی ، خانوادگی و اجتماعی ( گروههای خودیار ) می شوند . در این درمان ها ، مهمترین هدف ، ایجاد آگاهی و شناخت خود و محیط اطراف توسط معتاد است .
کاهش آسیب
گاهی با وجود تلاش های انجام شده برای درمان ، بعضی از افراد به عللی به مصرف خود ادامه می دهند . این افراد به خصوص گروهی که مبتلا به اعتیاد تزریقی هستند ، در معرض خطر بیماریهایی قرار دارند که گسترش آن برای خود فرد و جامعه خطرناک است . ایدز و هپاتیت در این گروه به علت نوع رفتارشان شایع است و با روابط جنسی ، استفاده از سرنگ مشترک و عوامل دیگر در جامعه گسترش می یابد . بنابراین با اینکه هدف اصلی ، درمان اعتیاد و عدم مصرف آن توسط افراد معتاد است ولی در چنین شرایطی که فرد به مصرف مواد ادامه می دهد ، لازم است اقداماتی برای کاهش آثار زیان بار تزریق در خود فرد ، اطرافیان و جامعه انجام شود . این اقدامات تا حدی خطرات را برای جامعه و در حد محدودتری برای فرد کاهش می دهد . بنابراین ، به این افراد باید آموزش هایی در مورد بیماری هپاتیت و ویروس ایدز ، روابط جنسی ، روش هایی که خطرتزریق را کاهش می دهند ( محل تزریق ، ضد عفونی محل تزریق . ... ) ، تعویض و ضد عفونی سرنگ داده شود . همچنین باید برای آنها ، درمانهایی به جای مواد تزریقی توصیه شود . برای مثال مصرف خوراکی داروهای مشابه برای مدت طولانی و امکاناتی برای در اختیار قرار دادن کاندوم و سرنگ در نظر گرفته شود . چنین اقداماتی در بعضی زندانها و مراکز درمانی و مراقبین ویژه در سطح شهر انجام می شوند.
روشهای ترک مواد مخدر
1- روش کم کردن تدریجی ماده مخدر
در این روش می توان با یک برنامه ریزی منظم و دقیق و با اراده ای قوی و محکم ، میزان مصرف ماده مخدر روزانه کم کرد تا آن را در مدت 2 تا 3 هفته به صفر رساند. در این روش بیمار نیاز دارد که زیر نظر روانپزشک معالج از داروهای تجویز شده استفاده نماید . داروهای تجویز شده اغلب داروهایی هستند که در رشته روان پزشکی استفاده و موجب می شوند که علایم وابستگی روانی و جسمی بیمار معتاد کاهش یابد و فرد احساس نیاز به ماده مخدر نداشته باشد . از خصوصیات این روش این است که فرد می تواند به فعالیت های روزمره خود بپردازد .
2- روش استفاده از داروهای ترک اعتیاد به طور سرپایی
در این روش فرد معتاد توسط پزشک ، درمان خود را شروع می کند و داروهایی برای وی تجویز می شود  مثل داروهای اعصاب و داروهایی که ماده مخدر نیست اما اثراتی شبیه ماده مخدر دارند . در این روش به بیمار توصیه می شود که به هیچ عنوان از ماده مخدر استفاده نکند . اثرات درمانی داروهای تجویز شده و این که به چه میزان باید تجویز شود بستگی به نوع ماده مخدر مصرفی  و مقدار آن دارد . در این روش اغلب توصیه می شود که بیمار معتاد به مدت چند روز تا یک هفته در منزل استراحت کند و بعد به کارهای روزمره خود بپردازد .
3- روش استفاده از داروهای ترک اعتیاد با بستری شدن در بیمارستان
این روش مانند روش دوم است . با این تفاوت که فرد معتاد در بیمارستان بستری و کلیه امور درمانی با نظارت پزشک معالج انجام می شود . از امتیازات این روش این است که بیمار معتاد از نزدیک تحت مراقبتهای لازم پزشکی و پرستاری قرار دارد و چون در بیمارستان بستری است ، امکان دسترسی او به مواد مخدر بسیار کم و یا غیر ممکن است و اگر گاهی بیمار به داروهای خاص خوراکی و یا تزریقی نیاز داشته باشد ، این داروها به راحتی در بیمارستان به وی داده و یا تزریق می شود و هر گونه علایم ناشی از ترک ، خواه روانی و یا جسمی ، سریع تر تحت درمان قرار می گیرد.
4- روش سم زدایی
سریع ترین روش ترک اعتیاد ، در حال حاضر روش سریع سم زدایی است . در این روش بسته به نوع ماده مخدر ، طریقه استفاده از آن و مدت زمانی که سبب اعتیاد شده است . فرد معتاد بین 4 تا 6 ساعت توسط متخصص ، بیهوش می شود . در مدت زمان بیهوشی داروهایی به بیمار تزریق می شود که وی بعد از آن که به هوش می آید بسیاری از علایم جسمی ترک ماده مخدر را ندارد ، مگر عوارض معمولی بعد از بیهوشی . همان گونه که بارها اشاره و تاکید شده ادامه درمانهای ضروری بر عهده روانپزشک معالج است که با بررسی علایم روانی ، برنامه ریزی درمانی را شروع می کند . داروهایی که اغلب مورد استفاده قرار می گیرند  داروهای ضد ماده مخدر و داروهای ضروری برای درمان علایم روانی و برخی علایم جسمی باقی مانده است و احتمال دارد ضعف ، سستی و ... را در بر داشته باشد . بهتر است که روش سم زدایی در بیمارستان و با نظارت و مراقبت های پزشکی انجام شود .
نکات مهم در موفقیت ترک مواد مخدر
√ تمایل و تصمیم جدی به ترک داشته باشد.
√ از خانواده و اطرافیان خود کمک بگیرد.
√ این کار را زیر نظر یک پزشک با تجربه انجام دهد .
√ به توصیه های پزشک خود به دقت عمل کند .
√ از مشاوره های منظم روان شناسی استفاده کند .
√ از ملاقات افراد معتاد دوری کند .
√ از رفتن به مکان های تجمع افراد معتاد پرهیز کند .
√ بعد از ترک ، حداقل به مدت یک سال تحت نظر روانپزشک به درمان خود ادامه دهد و از داروهایی که تجویز می شود استفاده و به توصیه های او عمل کند .
√ فعالیت های ورزشی روزانه و منظم داشته باشد